Het ontstaan van 7000 talen.

Redemption Hill Church

Oh, for a thousand tongues to sing
My great Redeemer’s praise
The glories of my God and King
The triumphs of His grace.

I felt my Lord’s atoning blood
close to my soul applied;
me, me he loved, the Son of God,
for me, for me he died.

Glory to God, praise and love
Are for ever giv’n
By saints below, saints above
The church in earth and Heav’n

Glory to God, praise and love
Are for ever giv’n
By saints below, saints above
The church in earth and Heav’n

He speaks, and listening to his voice,
new life the dead receive;
His Spirit leads us to a choice
and brings us to believe.

He breaks the power of cancelled sin
He sets the prisoners free
His blood can make the foulest clean
His blood availed for me

Glory to God, praise and love
Are for ever giv’n
By saints below, saints above
The church in earth and Heav’n

Glory to God, praise and love
Are for ever giv’n
By saints below, saints above
The church in earth and Heav’n

Look unto Him, ye nations, own
your God, ye fallen race;
Look, and be saved through faith alone,
Be justified by grace.

My gracious Master and my God
Assist me to proclaim
To spread through all the earth abroad
The honours of your name

Glory to God, praise and love
Are for ever giv’n
By saints below, saints above
The church in earth and Heav’n

Glory to God, praise and love
Are for ever giv’n
By saints below, saints above
The church in earth and Heav’n

Based on the Hymn by Charles Wesley (1739)

Charles Wesley (1707-1788)

Het Engelse woordje “tongues” moet je hier vertalen met “talen”. Charles Wesley was een gevierd opwekkingsprediker in de 18e eeuw en de oprichter van de Methodisten-kerk. Hij verlangde dat zijn God in zeer veel talen geprezen zou worden.

Nou is het maar goed dat er bijna 7000 talen in de wereld gesproken worden en God heeft het dus maar voor het kiezen. Waarom zou hij ervoor gezorgd hebben dat er zoveel talen waren? Als Hij nú de mensen iets wil vertellen, moet Hij dat wel in vele talen doen. Niet echt efficiënt als je wel veel te vertellen hebt! Zou Hij het gewoon leuk gevonden hebben in verschillende talen geprezen te worden? Of was daar een andere reden voor?

Die hele “cleansing” van de wereldbevolking door middel van een zondvloed had uiteindelijk niks uitgehaald, de mens bleef gewoon even slecht. God kon dat wel weer als een mislukt initiatief in z’n CV vermelden. De mensen begonnen zich zelfs te verbeelden dat ze konden opstijgen tot de plaats waar God woonde door een reusachtige toren te bouwen die tot aan de hemel reikte. En toen God eens even ging checken hoe het daar op die aarde voorstond, schrok Hij zich een ongeluk.

Pieter Bruegel de Oude (Breda of Bree (onzeker), tussen 1526 en 1530

Hij zal wel niet gevloekt hebben, want je kunt moeilijk jezelf vragen om je te verdoemen, maar leuk vond hij het niet wat Hij zag. “Die mensen worden nog eens machtiger dan ik en wie weet wat ze dan gaan uithalen?”, dacht Hij. Daarop vond Hij de “verdeel-en-heers strategie” uit. Tot dan toe sprak iedereen dezelfde taal en dan kun je goed samenwerken en iets bereiken. God zorgde er toen voor dat er een spraakverwarring ontstond, dat de mensen ineens allemaal een andere taal gingen spreken. Dat het daarna lastiger voor Hem ging worden om met die mensen te communiceren, kwam Ie pas later achter.

Genesis 11
1 Ooit werd er op de hele aarde één enkele taal gesproken. 2 Toen de mensen in oostelijke richting trokken, kwamen ze in Sinear bij een vlakte, en daar vestigden ze zich. 3 Ze zeiden tegen elkaar: ‘Laten we van klei blokken vormen en die goed bakken in het vuur.’ De kleiblokken gebruikten ze als stenen, en aardpek als specie. 4 Ze zeiden: ‘Laten we een stad bouwen met een toren die tot in de hemel reikt. Dat zal ons beroemd maken, en dan zullen we niet over de hele aarde verspreid raken.’ 5 Maar toen daalde de HEER af om te kijken naar de stad en de toren die de mensen aan het bouwen waren. 6 Dit is één volk en ze spreken allemaal een en dezelfde taal, dacht de HEER, en wat ze nu doen is nog maar het begin. Alles wat ze verder nog van plan zijn, ligt nu binnen hun bereik. 7 Laten wij naar hen toe gaan en spraakverwarring onder hen teweegbrengen, zodat ze elkaar niet meer verstaan. 8 De HEER verspreidde hen van daar over de hele aarde, en de bouw van de stad werd gestaakt. 9 Zo komt het dat die stad Babel heet, want daar bracht de HEER verwarring in de taal die op de hele aarde gesproken werd, en van daar verspreidde hij de mensen over de hele aarde.

Nou ja, als je dan toch niet meer met elkaar kunt praten, dan kun je beter maar snel naar je eigen land gaan en daar iets beginnen. De Friezen zijn zo, bijvoorbeeld, helemaal via Siberië naar het “Heitelân” gekomen. Toen ze daar in Siberië tegen een bergketen aanliepen en overal bergen vonden, hebben ze die keten “Overal” genoemd of “Oeral” op z’n Fries. Daarmee hebben we een wetenschappelijk bewijs dat die gebeurtenis ook echt heeft plaats gevonden!

Friese fratsen daargelaten, heb ik mijn avontuurlijke carrière als taalkundige en zendeling/bijbelvertaler wel aan die torenbouw van Babel te danken. Ik kom daar in een volgend bericht nog wel op terug.

Tot hoeveel talen zou die spraakverwarring geleid hebben? Zelfs de aller noeste creationisten geloven niet, denk ik, dat hier geen evolutie heeft plaats gevonden. Anders zou God ineens een kleine 7000 talen hebben bedacht en uitgedeeld! Nou gelooft niemand behalve de meest noeste kinderen van God dat er zo’n torenbouw met het genoemde effect is geschied. Er zijn wel aanwijzingen dat er in dat gebied ooit een niet voltooide torenbouw heeft plaats gevonden. Op spijkerschrifttabletten zijn kennelijk vermeldingen gevonden van een ziggoerat, een trapvormige tempeltoren, die Etemenanki werd genoemd. Dit staat voor: “Het Huis der grondvesting van hemel en aarde”. Deze ziggoerat met een gigantische uitstekende trap, was 91 meter hoog op een basis 91 bij 91 meter. De toren hoorde bij de tempel van Mardoek, de voornaamste god van Babylonië. De Babyloniërs noemden hun toren Bab-Iloe, “Poort van God”. Volgens sommige historici vormde deze toren de basis voor de mythe van de toren van Babel.
Het Hebreeuwse woord voor Babel is overigens “babal” en betekent “verwarren”. Dat past dus goed in het verhaal.

Het is veel waarschijnlijker dat de diverse talen uit één brontaal zijn geëvolueerd tot die bijna 7000 waar we ons nu bewust van zijn. Wel blijft de vraag naar wanneer een taal een taal is en geen dialect van een taal. Er is geen goed antwoord, er wordt in de praktijk telkens een kunstmatige scheiding gemaakt tussen dialecten en talen. Waarom zou het Fries een aparte taal zijn en het Gronings dan niet? Taalkundigen komen wel met normen, maar dat blijven kunstmatige normen waar niet iedereen het mee eens hoeft te zijn. Je kunt het taallandschap beter zien als een boom met allerlei vertakkingen tot aan de laatste sprietjes toe. Ze hebben een tiental groepen van talen bedacht die wel ergens verwant moeten zijn. De grootste daarvan is het Indo-Europees, waarvan zowel het Hindi als het Nederlands lid zijn. Dat is een enorme boom:

We hebben zelf in Papoea Nieuw Guinea gewerkt in een taal (de Fas-taal) waarvan het absoluut onduidelijk is bij welke groep die zou horen. Voorlopig hoort hij dus even bij een heel klein groepje. Niemand heeft daar ooit nog een boompje voor getekend, laat ik dat dan zelf maar eens doen:

Meer over de Kwomtari taalgroep

Hoe die oorspronkelijke taal ooit is uitgegroeid tot die 10 plus taalgroepen weten we niet, hoewel er wel mensen zijn die denken dat ze die oertaal een beetje hebben kunnen reconstrueren. Hier is een college van taalsocioloog Abraham de Swaan die de oertaal zegt te kunnen spreken:

Voor meer: Faulty Tower