Het werd tijd om mijn serie “Genesis met een glimlach” af te sluiten. Christelijke predikheren en -dames zijn buitengewoon bekwaam in het uitleven van hun fantasieën bij de verhalen in Genesis. De verhalen in dit Joodse boek worden (tot verbijstering van de meeste Joden) dan  opgeblazen tot gefantaseerde verhalen over hun Christelijke Jezus en het Christelijke geloof.

Christus’ voorafschaduwing

De vloed en de ark, het Pascha en de Rode Zee, de woestijn en het Beloofde Land, ballingschap en terugkeer, oorlog en vrede, koninkrijk en koningen, profeten en priesters, de tempel met zijn offers en zijn rituelen, wijsheid in de dood en in het leven, liederen van verdriet en vreugde, het leven van hen die in getrouwheid lijden en het bloed van rechtvaardige martelaren – het Oude Testament is buitengewoon gevormd naar Jezus.

 

https://www.geloofstoerusting.nl/artikelen/waar-is-jezus-in-het-oude-testament/

“Genesis met een glimlach” is een parodie op die praktijk en tracht te laten zien hoe gemakkelijk het is om verhalen een gefantaseerde extra laag te geven.

Mager om vet te worden

Henk Binnendijk was de spreker die op mij tijdens de Navigator conferenties eind jaren 60 de meeste indruk maakte. Hij doet nog steeds van zich spreken  en vertelde in een interview met Family Magazine: “God staat het lijden in je leven toe, omdat Hij verder met je wil komen”. Nu ik wat kritischer heb leren denken, zie ik de onzin van zo’n uitspraak. Was het  echt de  dood waar God met het lijden van die zes miljoen joden verder mee wilde komen?  En waar leidt hongersnood in de wereld toe ???

Die hongersnood in de landen rondom Egypte had in ieder geval wel een hoger doel. Voor Jacob en zijn zonen dan. Het dreef hen naar Egypte, waar ze gevoed konden worden. Daar troffen ze tot hun verbazing hun broer Jozef als onder-farao aan! Dit vooraf schaduwt in de gelovige fantasie het komen tot Jezus om geestelijk gevoed te worden:

Zomaar een gelovig bericht

 (https://www.startpagina.nl/v/religie-spiritualiteit/religie/vraag/20222/achterliggende-gedachten-7-vette-7/)

 

Heeft de droom en de ervaring van Jozef ook een grotere betekenis? Ja. Zoals het koren dat Jozef uitreikte leven voor de Egyptenaren betekende, zo is waarheidsgetrouw geestelijk voedsel onontbeerlijk voor mensen. Jezus voorzei dat zijn gezalfde volgelingen geestelijk voedsel zouden uitreiken.

Het verhaal moet wel een beetje aangepast worden want in onze tijd heb je hongersnood en “geestelijk voedsel in overvloed”  tegelijkertijd. Hongersnood voor de ongelovigen en voedsel in overvloed voor de kinderen van God:

In Jozefs tijd volgden de jaren van hongersnood op de jaren van overvloed. In deze tijd vallen ze samen. In tegenstelling tot de geestelijke hongersnood in het land dat buiten Gods gunst valt, is er op de plaats waar God wordt aanbeden geestelijk voedsel in overvloed

Er is alleen een probleempje. Ook de kinderen van God hebben te maken met “hongersnood”. Maar bij hen is de bedoeling daarvan om hen wakker te schudden zodat God “met hen verder kan komen”.

God kan daarvoor flauwe trucjes bedenken. Zo laat hij Jozef een zilveren beker verbergen in het graan dat zijn broers mee mogen nemen terug naar hun vader. En bij de gewaarschuwde douane worden ze daar dan op betrapt en vol schaamte teruggebracht naar Jozef.

God houdt ervan dat we ons voor onze bewuste en onbewuste zonden schamen. Hij ziet mensen graag op hun knieën. Als Jacob dan met zijn zonen, vrouwen, bijvrouwen, vee en slaven naar Egypte mag verhuizen hebben ze het een paar jaar goed. Maar daarna breekt in Egypte ook weer hongersnood uit en heeft God nog een aardige verrassing in petto : Jaren van bittere Slavernij. Maar goed dat zou ook wel weer tot een hoger doel leiden: de verovering van Israël. Het tweede boek van de Bijbel (Exodus) gaat daar over.

In 1889 werd er bij toeval  een inscriptie ontdekt door C.E. Wilbour. De vertaling ervan in 1891 door Emile Brugsch veroorzaakte enige opschudding omdat de mythe duidelijke overeenkomsten vertoont met het verhaal van de vette en magere jaren in Genesis 41:46-57.

Volgens de mythe, die waarschijnlijk uit de late tijd stamt, was er ook in de tijd van farao Djoser van de IIIe dynastie (tweeduizend jaar eerder) een zevenjarige droogte geweest. De Farao schreef:

 Mijn hart is bezwaard vanwege de ramp die zich voltrekt, want de Nijl is in zeven jaar niet buiten zijn oevers getreden. Er is geen graan, er zijn geen groentes, er is geen voedsel. Eenieder berooft zijn buurman. Mensen willen lopen maar kunnen zich niet bewegen. De jongeling sleept zijn leden voort, de harten van de ouderen zijn verslagen in wanhoop. Hun benen laten hen in de steek, zij zakken te neer en grijpen hun lichaam vast in pijn. De raadgevers staan verstomd en niets dan wind komt uit de graanopslag als deze geopend wordt. Alles is in staat van verval…

De  hongersnood wordt geweten aan de te kort komende verering van de nijlgod Hapi en pas als dat wordt opgelost keert de overvloed weer terug:

Bron: Chnoem en de zeven magere jaren

De genesis mythe lijkt duidelijk verwant aan dit verhaal. Traditioneel wordt Genesis toegeschreven aan Mozes, die zelfs in staat was over zijn eigen dood te berichten 🙂 ! maar in de hedendaags Bijbelwetenschap wordt het werk gezien als een product van de 6e en 5e eeuw v.Chr. 

^{https://nl.wikipedia.org/wiki/Genesis_(boek)}

We zitten nu aan het einde van het genesis-verhaal. Het is een prachtig verhaal uit oude tijden en geeft inzicht in hoe er toen gedacht, geleefd en geschreven werd. Helaas wordt het door gelovige christenen niet gelezen voor zichzelf, maar als een medium waar God zijn boodschap van waarheid door spreekt. De kleurrijke fantasie van de oorspronkelijke bedenkers en schrijvers krijgt er dan nog eens een laag Christelijke fantasie overheen en dan gaat het verhaal ineens in essentie om Jezus Christus.